Η πλειοψηφία της τ/κ κοινότητας έκανε το καθήκον της. Έστειλε σπίτι του τον πολιτικό του παρελθόντος, Ε. Τατάρ, και ψήφισε αλλαγή, ελπίδα, μέλλον: Τ. Ερχιουρμαν. Η καθαρή νίκη του δίνει σημαντικά μηνύματα με πολλούς αποδέκτες. Η τ/κ κοινότητα ψήφισε (ξανά) άνοιγμα στον σύγχρονο κόσμο, απαίτησε σεβασμό της τ/κ ταυτότητας, βήματα στο Κυπριακό πάνω στη γραμμή που εξέθεσε ο νικητής στις 5 Οκτωβρίου, επίλυση με βάση τη ΔΔΟ, διαβούλευση με την Τουρκία, άνοιγμα στην Ε.Ε. Σε κρίσιμες στιγμές της κυπριακής πολιτικής εξέλιξης, μια στιβαρή πλειοψηφία μέσα στην τ/κ κοινότητα (πλειοψηφία που υπερβαίνει το 60%), διεκδίκησε μια διαφορετική πορεία, τόσο για την ίδια ως κοινότητα, όσο και το σύνολο της νήσου: στήριξε το πλαίσιο λύσης των Η.Ε. το 2004, επέλεξε Ταλάτ (2005), Ακιντζί (2015) και Ερχιουρμαν έναντι Τατάρ (2025-30).

Ιδιαίτερα σημαντικό, ίσως αυτό να ήταν το Βατερλό του Ε. Τατάρ: η απόλυτη ταύτισή του με την Άγκυρα, η παραγνώριση της κοσμικότητας, οι κεμαλικές αρχές στον γκρεμό, αρχές με τις οποίες η τ/κ κοινότητα έχει χαρακτηριστική συνέπεια, όπως λ.χ. η πίεση μέσω μαντίλας. Η αγνόηση των παραδόσεων του τ/κ «κυπριωτισμού» έφερε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στα συνδικάτα των τ/κ εκπαιδευτικών, ένα μέρος της νίκης τούς ανήκει. Η πρόεδρος της συντεχνίας των καθηγητών, Σελμά Εϊλέμ, ή ο γ.γ. της KTOEΟS Ταχίρ Γκιόκσεμπελ: «Οι εκπαιδευτικοί θα συνεχίσουν τη στάση τους υπέρ της δημοκρατικής, κοσμικής και επιστημονικής εκπαίδευσης. Δεν θα παραμείνουν σιωπηλοί. Αυτή η χώρα είναι δική μας, αυτά τα παιδιά είναι δικά μας, αυτό το μέλλον πρέπει να είναι και δικό μας» («Καθημερινή», 23/9).

Ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι ελπίζει πως «το αποτέλεσμα των εκλογών για την ηγεσία των Τ/κ θα είναι ωφέλιμο για τον τ/κ λαό και για ολόκληρο το νησί» (Ulke TV). Η δήλωση Φιντάν δεν συμβαδίζει με τα προεκλογικά έργα και αποστολές Γιλμάζ, Ακάρ, κυρίως. Τρεις ερμηνείες: είτε στο ΚΑΔ δεν είχαν κοινή αντίληψη στη διαχείριση του εκλογικού αγώνα, είτε ο Χ. Φιντάν κρατά πιο «παγκύπριες», διπλωματικές ισορροπίες, είτε, επίσης πιθανόν, ότι ο ίδιος γνωρίζοντας από κοντά τον Ε. Τατάρ να μην ήταν αντίθετος ή και να προτιμούσε την ήττα του, γι’ αυτό ακολούθησε τη γραμμή «αφήστε τη διαδικασία να εξελιχθεί». Οι παρεμβάσεις, η έκταση και το βάθος τους, πήραν χθες «απάντηση», άρα την απαίτηση της μεγάλης πλειοψηφίας των Τ/κ για σεβασμό στη θέλησή της και σαφές μήνυμα «όχι ξανά τα ίδια». Ο Ε. Τατάρ δεν έμαθε κάτι από το πάθημα Κ. Οζερσάι. Η «υπερέκθεση» στην ταύτιση με την Τουρκία, ενίοτε έχει κόστος, ενίοτε δε οδηγεί και στην περιθωριοποίηση από την πολιτική ζωή της τ/κ κοινότητας. Επιπρόσθετα, κατάφερε με τους χειρισμούς και τις πολιτικές του να στρέψει εναντίον του ακόμα και οικογένειες παλαιών πολιτικών. Ασφαλώς η νίκη και κάθε νίκη συνδέεται με το πρόσωπο του φορέα της. Νίκησε ο Τουφάν Ερχιουρμαν, νίκησε η στρατηγική της μετριοπάθειας, της προοδευτικής ατζέντας, της πολιτικής με βλέμμα στο μέλλον, του ήπιου και καθαρού λόγου.

Στα ε/κ ΜΜΕ προβλήθηκε εν πολλοίς η «προκατασκευασμένη» εκδοχή των πραγμάτων, «όλα άσκοπα, τίποτε δεν αλλάζει... η Τουρκία». Με ανακάτωμα της πολιτικής της Τουρκίας στον χρόνο, ώστε να φαίνεται μια και απαράλλακτη. Η κεμαλική Άγκυρα έλεγε ότι «η μη λύση είναι η λύση». Μια άλλη Άγκυρα στήριξε πλαίσιο λύσης που συγκρότησαν τα Η.Ε. και το υποστήριξε η Ε.Ε. (2004), ενώ πήρε ανοικτό έπαινο στο Αμβούργο, δύο μέρες μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά, από τον Αντόνιο Γκουτέρες για τη στήριξή της στη διαδικασία (2017). Και είναι η ίδια Άγκυρα (Μ. Τσαβούσογλου) που ένα χρόνο μετά το Κραν Μοντανά, ζήτησε από τον Μ. Ακιντζί να αλλάξει πολιτική με το επιχείρημα ότι «οι Ε/κ δεν αποδέχονται την ομοσπονδία. Υπό αυτές τις συνθήκες θα ήταν προτιμητέο ένα μοντέλο σαν την ομοσπονδία ή τη λύση δυο κρατών» (Gaktv» 20/4/18). Ο Μ. Ακιντζί απάντησε «δεν τίθεται τέτοιου είδους ζήτημα», έτσι, η ίδια Άγκυρα τον έσπρωξε στο περιθώριο, στηρίζοντας τον αναχρονιστή Ε. Τατάρ στις διπλές εκλογές του 2020. Η Άγκυρα στήριξε ξανά Τατάρ (όμως, επί το «μετριοπαθέστερον» σε σχέση με το 2020), με τις παρεμβάσεις της, ειδικότερα, στα ζητήματα της κοσμικότητας και της εκπαίδευσης, συνέβαλε στην εκτόξευση της υποψηφιότητας Τ. Ερχιουρμαν στο 63%! Η σχέση ανάμεσα στην Τουρκία και την τ/κ κοινότητα συνθέτει ένα πολύπλοκο κεφάλαιο από πολιτικές, από αποχρώσεις, από διαφορετικές προτεραιότητες, από συμβιβαστικές συμπεριφορές. Να μια «μη καθιερωμένη» ανάγνωση πραγμάτων: μια κυπριακή κοινότητα μέσα σε 20 χρόνια έχει ψηφίσει ένα σχέδιο λύσης των Η.Ε. και έχει επιλέξει τρεις ηγέτες με αίτημα την επίλυση...