Τέλος στο πολύμηνο σίριαλ της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) αναμένεται να δοθεί την Τετάρτη. Το ζήτημα της ΑΤΑ είχε μετατραπεί σε θρίλερ για γερά νεύρα το τελευταίο διάστημα, καθώς παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονταν για εξεύρεση συγκλίσεων και γεφύρωση του χάσματος μεταξύ εργοδοτών και συνδικαλιστών δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί η χρυσή τομή. Η ανανέωση της υπάρχουσας μεταβατικής ρύθμισης είχε ισχύ μέχρι το τέλος του Ιούνη, ενώ προβλέπεται ότι η ολοκληρωμένη συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου του 2026, αποκαθιστώντας την αγοραστική δύναμη των μισθών στο 100%.

Μετά από περίπου 6 μήνες κοινωνικού διαλόγου, όπου μεσολάβησαν μια απεργία από μέρους των συνδικαλιστών και μια γνωμάτευση από μεριάς των εργοδοτών, βρισκόμαστε ενώπιον μιας πιθανής συμφωνίας.

Η κυβέρνηση έδρασε σε αρκετές περιπτώσεις ως μεσολαβητής με κινήσεις που μερικές φορές επιδείνωσαν την κατάσταση, προκαλώντας μεγαλύτερους τριγμούς στις ήδη τεταμένες σχέσεις των δυο πλευρών. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά την τελευταία προσπάθεια εξεύρεσης συμφωνίας για το θέμα, πραγματοποίησε ξεχωριστές συναντήσεις με τα δυο μέρη όπου διαφάνηκε ότι οι συνδικαλιστές έφυγαν ευχαριστημένοι, ενώ οι εργοδότες αποχώρησαν προβληματισμένοι. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι την Κυριακή η συνάντηση των εργοδοτικών οργανώσεων με τον Πρόεδρο διήρκεσε πέραν των τεσσάρων ωρών.

Υπενθυμίζεται ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις την Παρασκευή στην κοινή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με τους υπουργούς Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, έκαναν καταρχήν αποδεκτό το πλαίσιο συγκλίσεων που διαμορφώθηκε αναφορικά με τον διάλογο για την ΑΤΑ. Από την άλλη, οι εργοδότες κατέδειξαν την ανησυχία τους αναφορικά με την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού με βάση την ΑΤΑ.

Στο σήμερα

Όπως όλα δείχνουν η σημερινή κοινή σύσκεψη ΟΕΒ και ΚΕΒΕ στις 4 το απόγευμα αναμένεται να καθορίσει το μέλλον της ΑΤΑ και συνάμα τη νέα κατεύθυνση που θα λάβουν οι εργασιακές σχέσεις.

Από την πλευρά των εργοδοτικών οργανώσεων, το μήνυμα που δίνεται είναι ότι τους απασχολεί η επόμενη μέρα για την οικονομία του τόπου τόσο στο σενάριο έγκρισης του πλαισίου όσο και στο σενάριο απόρριψής του. Είναι γεγονός, τονίζουν οι εργοδότες, ότι στον εργοδοτικό κόσμο υπάρχουν και πολέμιοι αλλά και υποστηρικτές του πλαισίου. Ωστόσο, ξεκαθαρίζουν ότι οι εκτελεστικές επιτροπές των οργανώσεων θα ζυγίσουν τα υπέρ και τα κατά με επιδίωξη να προωθηθεί αυτό που είναι σοφότερο για την οικονομία της χώρας. Όπως σημειώνεται από πλευράς των εργοδοτών, οι οργανώσεις τάσσονται υπέρ μιας δικαιότερης ΑΤΑ με κοινωνικό πρόσημο. Πιο συγκεκριμένα, οι εργοδότες επιμένουν σε μια δικαιότερη κατανομή με έμφαση τους χαμηλόμισθους και οροφές στις απολαβές έτσι ώστε να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις.

Την ίδια ώρα προκρίνουν τον περιορισμό των αυτοματισμών που αφορούν μισθολογικές αυξήσεις χωρίς σύνδεση με την παραγωγικότητα ή τις δυνατότητες των επιχειρήσεων, επισημαίνοντας ότι στόχος είναι η ΑΤΑ να δοθεί με έμφαση σε αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη και να σταματήσει ο έντονος διαχωρισμός ανάμεσα σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Ιδιαίτερη έμφαση θα δώσουν οι εργοδοτικές οργανώσεις κατά τη διάρκεια της σημερινής τους κρίσιμης σύσκεψης στις επιπτώσεις του πλαισίου που προτείνεται στην οικονομία και το βάρος που θα μετακυλιστεί στον ιδιωτικό τομέα και τον καταναλωτή. Η μεγαλύτερη διαφωνία των εργοδοτικών οργανώσεων εστιαζόταν κυρίως στον ετήσιο υπολογισμό της ΑΤΑ στον κατώτατο μισθό. Οι εργοδότες ευνοούν την απόδοσή της στον κατώτατο ανά διετία, μαζί με το διάταγμα για τον κατώτατο μισθό. Όπως τονίζουν, μια αύξηση της τάξης του 10% στον κατώτατο μισθό, σε συνδυασμό με την ΑΤΑ, επιβαρύνει άμεσα το μισθολόγιο. Θέτουν μάλιστα τον προβληματισμό ότι εφόσον οι αυξήσεις στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα έφτασαν στο 4% κατά μέσο όρο χωρίς την ΑΤΑ, τέτοιου είδους αυτοματισμοί ενδέχεται να θέσουν σε περιπέτειες την οικονομία της χώρας.

Σε σχέση με τις φοροαπαλλαγές που τους έδωσε η κυβέρνηση, οι εργοδότες υπογραμμίζουν ότι ουδέποτε αποτέλεσε το μεγαλύτερο ζήτημα. Αυτό που ήταν καίριας σημασίας ήταν να πείσουν ότι η λογική των αυτοματισμών επιδεινώνει τις ανισότητες. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση ανέβασε το ποσοστό από την επιστροφή της παραχωρηθείσας ΑΤΑ σε ετήσια βάση προς τους εργοδότες, στο 30% από 15%, ενώ στην αρχική πρόνοια του πλαισίου έφθανε το 50%.

Παράλληλα, δηλώνουν δυσαρεστημένοι με τους χειρισμούς της κυβέρνησης για το θέμα, καθώς όπως σημειώνουν, προσπαθούν να διορθώσουν και να επαναπροσδιορίσουν το εργασιακό πλαίσιο την ώρα που η κυβέρνηση σφυρίζει αδιάφορα.

Το δίλημμα

Το κρίσιμο ερώτημα που πλανάται είναι αν η ΑΤΑ στη σημερινή της μορφή συμβάλλει στην κοινωνική δικαιοσύνη ή αν δημιουργεί ανισορροπίες ανάμεσα σε τομείς και κατηγορίες εργαζομένων. Δεν πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι στην περίπτωση που δεν εγκριθεί το προτεινόμενο πλαίσιο και δεν επιτευχθεί συμφωνία, η επόμενη μέρα κρίνεται ταραχώδης για τα εργασιακά καθώς προμηνύονται απεργιακά μέτρα με ανυπολόγιστες ζημιές στην οικονομία. Ως εκ τούτου, οι εργοδότες αναμένεται να επιδιώξουν μια ισορροπημένη απόφαση, λαμβάνοντας υπόψη τους τρεις βασικούς πυλώνες, τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, την ευημερία της κοινωνίας και τη σταθερότητα της οικονομίας.

Η σημερινή σύσκεψη των εργοδοτών αναμένεται να καθορίσει την τύχη του διαλόγου και τη μορφή που θα λάβει η εργατική ειρήνη τα επόμενα χρόνια.

Όποια και αν είναι η απόφασή τους, το ΚΕΒΕ και η ΟΕΒ δηλώνουν πως θα μιλήσουν «ανοικτά και ξεκάθαρα» για τις θέσεις τους, δίνοντας το πλήρες πλαίσιο στους επιχειρηματίες και την κοινωνία.

Οι συντεχνίες

Οι συντεχνίες θεωρούν το πλαίσιο ως ένα πρώτο βήμα προκειμένου να επεκταθεί περαιτέρω ο θεσμός καλύπτοντας σταδιακά μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων και προχωρούν σε πανσυνδικαλιστική σύσκεψη σήμερα νωρίς το απόγευμα για να ενημερώσουν και τις υπόλοιπες οργανώσεις. Μιλώντας στην εκπομπή «ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ» του ΣΠΟΡ FM 95.00 ο γενικός γραμματέας της ΠΑΣΥΔΥ Στράτης Ματθαίου δήλωσε πως «έχουν υπάρξει σημαντικές συγκλίσεις, έμειναν δύο θέματα. Η συμπερίληψη της ΑΤΑ στον κατώτατο μισθό (εάν θα είναι κάθε χρόνο ή κάθε δύο χρόνια), και τα αντισταθμιστικά προς τους εργοδότες σε σχέση με την πρόσθετη ΑΤΑ που θα καταβάλλουν και αφορά σε κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις».

Ο κ. Ματθαίου ανέφερε πως «πάμε σταδιακά στο 100%». Από την 1η Ιανουαρίου θα καταβάλλεται το 80%, την 1η Ιουλίου του 2026 θα πάει στο 90% και μέχρι την 1η Ιουλίου του 2027 θα φτάσει στο 100%.