Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε προσιτές τιμές, η ενεργειακή ασφάλεια και η υψηλή ποιότητα εξυπηρέτησης πελατών αποτελούν τις τέσσερις στρατηγικές προτεραιότητες της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), τόνισε ο Πρόεδρος της ΑΗΚ Γιώργος Πέτρου.

Παρουσιάζοντας τον απολογισμό του έργου της ΑΗΚ για το 2024, κατά το οποίο το καθαρό κέρδος διαμορφώθηκε σε €37 εκατομμύρια, στην παρουσία του Υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργου Παπαναστασίου και του Υφυπουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής Νικόδημου Δαμιανού, ο Πρόεδρος της ΑΗΚ είπε ότι η αποθήκευση ενέργειας «αποτελεί κλειδί για την Κύπρο, ένα απομονωμένο ηλεκτρικό σύστημα, γιατί ενισχύει τη σταθερότητα, μειώνει το κόστος και επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση της πράσινης ενέργειας».

Πρόσθεσε ότι «η ΑΗΚ επενδύει σε κρίσιμα έργα που ενισχύουν τη βιωσιμότητα, την ενεργειακή απόδοση και την τεχνολογική πρόοδο, διασφαλίζοντας ένα καλύτερο μέλλον για την Κύπρο και τους πολίτες».

Ανέφερε ότι η αδυναμία εξαγωγής πλεονάζουσας ενέργειας από ΑΠΕ οδηγεί ήδη σε περικοπές παραγωγής και πρόσθεσε πως «η λύση έρχεται μέσα από την αποθήκευση, που λειτουργεί ως ρυθμιστικός μηχανισμός και δίνει ευελιξία στο σύστημα».

Προς αυτό τον σκοπό, συνέχισε, η ΑΗΚ προχωρά με έργα μεγάλης κλίμακας ενώ ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου εγκαθιστά τρία συστήματα αποθήκευσης σε Υποσταθμούς Μεταφοράς.

Ο κ. Πέτρου είπε ότι στόχος του Οργανισμού είναι η λειτουργία «όσο πιο γρήγορα γίνεται νέων Φωτοβολταϊκών πάρκων» και σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η πρόσφατη λειτουργία των Φωτοβολταϊκών πάρκων στο Ακρωτήρι Λεμεσού, συνολικής ισχύος 12 MW, και Αχερά συνολικής ισχύος 8MW, τα οποία έχουν πλέον ενταχθεί στο μείγμα παραγωγής της ΑΗΚ.

Πρόσθεσε ότι το κόστος της παραγόμενης ενέργειας από αυτά τα ΦΒ είναι γύρω στα 5 σεντ ανά κιλοβατώρα και προσφέρουν την πρώτη, μικρή μείωση του κόστους ενέργειας στο σύνολο των καταναλωτών της ΑΗΚ.

«Στη βάση αυτής της στρατηγικής προσέγγισης σχεδιάζονται νέα φωτοβολταϊκά πάρκα σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, και παράλληλα προχωρούν οι αδειοδοτήσεις για πρόσθετα έργα, με τελικό στόχο οι ΑΠΕ να έχουν σημαντική συνεισφορά στο ενεργειακό μείγμα της ΑΗΚ», υπογράμμισε.

Είπε ακόμη ότι η ΑΗΚ προχωρά αποφασιστικά για να διασφαλίσει την επάρκεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τα επόμενα χρόνια. Στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Δεκέλειας εγκαθίστανται νέες μονάδες παραγωγής, ενώ στον Σταθμό Βασιλικού μπαίνει σε λειτουργία μία ακόμη σύγχρονη μονάδα, η οποία θα λειτουργεί με φυσικό αέριο.

Επιπρόσθετα, ο κ. Πέτρου είπε ότι μετά από μελέτη η ΑΗΚ προχωρεί με την αναβάθμιση των προθερμαντήρων αέρα των λεβήτων Αριθμός 1 και 2, με κόστος €500.000, που θα έχει ως αποτέλεσμα τη συνολική αύξηση της δυναμικότητας των μονάδων κατά 80MW περίπου.

«Οι νέες αυτές επενδύσεις ενισχύουν την αξιοπιστία του συστήματος και καλύπτουν τις αυξημένες ενεργειακές ανάγκες της χώρας», πρόσθεσε.

Ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι συνεχίζονται οι εργασίες για Έργα που υλοποιούνται στο πλαίσιο της περαιτέρω διείσδυσης των ΑΠΕ στο Δίκτυο Μεταφοράς και της αναβάθμισης του Δικτύου Μεταφοράς και πρόσθεσε πως κάποια από τα έργα αυτά, συνολικής αξίας €53 εκ, εντάσσονται στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής ΘΑΛΕΙΑ 2021-2027 και η Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτει το 70% του κόστους, που αντιστοιχεί σε €37 εκ περίπου.

Είπε επίσης ότι το 2024 η Δραστηριότητα Διανομής συνέχισε τον εκσυγχρονισμό του Δικτύου, με έργα-ορόσημα για τη μετάβαση σε ένα «έξυπνο» και βιώσιμο ενεργειακό σύστημα, ενώ κεντρικό έργο αποτελεί η εγκατάσταση 400.000 έξυπνων μετρητών (ήδη πέραν των 150.000 είναι σε λειτουργία), σε συνδυασμό με τα συστήματα AMI, SCADA/ADMS και MDMS.

Ο κ. Πέτρου αναφέρθηκε σε πρωταγωνιστικό ρόλο της ΑΗΚ σε μεγάλα, εθνικής σημασίας, έργα στο σκέλος των υποδομών, όπως είναι η ανάπτυξη της Υποδομής Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, που είναι σημαντική για την ενεργειακή μετάβαση και η τιτάνια προσπάθεια, όπως είπε, της αντιμετώπισης του υδατικού προβλήματος καθώς η Μονάδα Αφαλάτωσης στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού, παρέχει 60.000 κυβικά μέτρα νερού ημερησίως.

Είπε ακόμη ότι η υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητές της ΑΗΚ και ως εκ τούτου η υπηρεσία e-charge της ΑΗΚ αναπτύσσει ένα ισχυρό δίκτυο ταχείας και ημιταχείας φόρτισης σε όλη την Κύπρο, όπως είπε. Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή η ΑΗΚ διαθέτει 35 διπλούς σταθμούς φόρτισης, εκ των οποίων οι 4 είναι ταχείας φόρτισης, ενώ σχεδιάζεται περαιτέρω επέκταση. «Αναμένεται μέχρι το τέλος του 2026 να εγκατασταθούν επιπλέον 40 σταθμοί φόρτισης, συμπεριλαμβανομένης και της κάλυψης των ορεινών περιοχών», ανέφερε.

Αναφέρθηκε επίσης σε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων που υλοποιεί η ΑΗΚ σε δημόσια κτίρια και στη συνεργασία με τον ΟΚΥπΥ για τοποθέτηση Φωτοβολταϊκών και στα Νοσοκομεία.

Πρόσθεσε πως η ΑΗΚ παρέχει εξειδικευμένη συμβουλευτική υποστήριξη στο Πανεπιστήμιο Κύπρου για το φιλόδοξο έργο «Απόλλων», ένα σύστημα 5 MWp με 2,35 MWh αποθήκευσης ενέργειας, συμβάλλοντας και με αυτό τον τρόπο στην πράσινη ανάπτυξη.

Είπε ακόμη ότι η ΑΗΚ προχώρησε σε σημαντικές χρηματοδοτικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των επενδύσεών της όπως είναι η αίτηση προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για χρηματοδότηση ύψους €215 εκατ., που αφορά αναπτυξιακά έργα του Δικτύου Μεταφοράς και Διανομής, στο πλαίσιο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης.

Επίσης, αναφέρθηκε στη συνεργασία της ΑΗΚ με το Υπουργείο Γεωργίας, το Τμήμα Δασών, την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και την Πολιτική Αεροπορία για την πρόληψη για αποφυγή πυρκαγιών, αλλά και στην ολοκλήρωση από μέρους της Αρχής της εγκατάστασης νέου υπόγειου καλωδίου Μέσης Τάσης μήκους περίπου 14 χιλιομέτρων στον Σταυρό της Ψώκας, για την τροφοδοσία του Δασικού Σταθμού.

«Προτεραιότητά μας είναι η μείωση του κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιών από το δίκτυο της ΑΗΚ», ανέφερε και πρόσθεσε ότι η ΑΗΚ προχώρησε στην αγορά και ένταξη drones για ελέγχους σε δύσβατες περιοχές και πυροσβεστικών οχημάτων για άμεση υποστήριξη σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Οικονομικά αποτελέσματα 2024

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΑΗΚ, τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €1,2 δισεκατομμύρια, τα συνολικά έξοδα δσε €1,1 δισ. και το κέρδος εργασιών σε €57 εκ., που αντιστοιχεί σε αποδοτικότητα 2,8% επί του μέσου καθαρού απασχολούμενου ενεργητικού.

Ανέφερε ότι το 2024 παρατηρήθηκαν σημαντικές μεταβολές στις δαπάνες του Οργανισμού, ενώ η μέση τιμή καυσίμων μειώθηκε κατά 4,7%, όμως η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 5,6% λόγω αυξημένης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.

Η αγορά ενέργειας από τρίτους παρουσίασε μείωση κόστους κατά 43,4%, κάτι που οφείλεται, όπως είπε, κυρίως στη χαμηλότερη τιμή αγοράς ενέργειας από ΑΠΕ και τον μικρότερο αριθμό μονάδων (κιλοβατώρες) που αγοράστηκαν.

Το κόστος δικαιωμάτων εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων μειώθηκε σημαντικά, κατά περίπου €45 εκατ., στα €211 εκατ., ως αποτέλεσμα της πτώσης της τιμής ανά δικαίωμα.

Αντίθετα, το κόστος μισθοδοσίας αυξήθηκε κατά 8,5%, λόγω αύξησης προσωπικού και τιμαριθμικών αναπροσαρμογών, ενώ οι δαπάνες για υλικά και υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 11%.

Αναφορικά με τα λειτουργικά έξοδα, το 73% αφορά καύσιμα και άλλα έξοδα ενέργειας, το 9,6% μισθούς και εργοδοτικές εισφορές, το 4% υλικά, υπηρεσίες και άλλες δαπάνες, το 3% έξοδα συντήρησης και το 0,67% τέλη ΔΣΜΚ και ΡΑΕΚ.

Ομιλία ΓΔ ΑΗΚ

Εξάλλου, σε ομιλία ο Γενικός Διευθυντής της ΑΗΚ Άδωνις Γιασεμίδης τόνισε πως η συνεχής προσπάθειά της Αρχής «επικεντρώνεται στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας», ενώ «η μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στην πράσινη ενέργεια αποτελεί βασική μας προτεραιότητα», όπως σημείωσε.

Ανέφερε ότι η ένταξη των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της ΑΗΚ συνεισφέρει στη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και στη σταθεροποίηση των τιμών του ηλεκτρισμού.

Είπε ακόμη ότι, εντός του 2024, λειτούργησε το Φωτοβολταϊκό Πάρκο Αχερά ονομαστικής Ισχύος 8MW, το οποίο αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό βήμα μετά το Φ/Β Πάρκο Ακρωτηρίου.

«Αυτά τα έργα προσφέρουν σημαντικό περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος. Είναι όμως σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ θα επιτευχθεί πρωτίστως, μέσω των συστημάτων Αποθήκευσης Ενέργειας και αυτή είναι η κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας ως Κράτος, για να έχουμε ουσιαστικά αποτελέσματα το ταχύτερο δυνατό», υπογράμμισε.

Αναφορικά με το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, ο κ. Γιασεμίδης είπε ότι αυτή βρίσκει τον Οργανισμό «έτοιμο, δυνατό και στρατηγικά προσανατολισμένο, ώστε να συνεχίσει να αποτελεί τον αξιόπιστο πυλώνα της ηλεκτρικής ενέργειας στον τόπο μας».

Επίσης, αναφέρθηκε στο τρίπτυχο Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση στο οποίο δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα η ΑΗΚ, με στόχο, όπως είπε, «τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος του Οργανισμού, και οι προσπάθειές μας υπερβαίνουν τις κανονιστικές απαιτήσεις».

Επιπλέον, ο ΓΔ της ΑΗΚ αναφέρθηκε στη μεγάλη, καταστροφική, πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2025 στην επαρχία Λεμεσού, λέγοντας ότι «ο απαράμιλλος ζήλος και το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και αφοσίωσης που έχουν επιδείξει οι άνθρωποι της ΑΗΚ, οι οποίοι εργάστηκαν με συνέπεια κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες αποτελούν υπόδειγμα προσφοράς προς τον τόπο, την κοινωνία και τον συνάνθρωπό μας».

Σημείωσε ότι κάηκαν συνολικά 1.400 πάσσαλοι, 70 μετασχηματιστές και καταστράφηκε Δίκτυο μήκους 100 χιλιομέτρων.