Η πρόταση που επιλέχθηκε από την Επιτροπή Επιλογής Έργων και Καλλιτεχνών του υφυπουργείου Πολιτισμού για να εκπροσωπήσει την Κύπρο στην 61η Διεθνή Έκθεση Σύγχρονης Τέχνης – Μπιενάλε Βενετίας 2026 είναι αυτή της εικαστικού Μαρίνας Ξενοφώντος, με τίτλο «It rests to the bones». Η Κύπρος θα εκπροσωπηθεί από την εικαστικό Μαρίνα Ξενοφώντος, τον επιμελητή Kyle Dancewicz και ομάδα συνεργατών.

Σύμφωνα με το σκεπτικό επιλογής η Επιτροπή εκτίμησε ότι η πρόταση, όχι μόνο πραγματεύεται καίρια ζητήματα των δύσκολων εποχών που διανύουμε, αλλά και αποκαλύπτει με ευαισθησία μικροϊστορίες του κυπριακού χώρου, τοποθετώντας τις σε ένα πιο σφαιρικό πλαίσιο. Η συνολική εγκατάσταση γλυπτών, βίντεο και ήχου εμβαθύνει σε ζητήματα ατομικής και συλλογικής πολιτιστικής μνήμης, υπογραμμίζοντας τη δύναμη των λαϊκών παραδόσεων και κληρονομιάς να αμφισβητούν καθιερωμένες κοινωνικές νόρμες, δομές και συμβάσεις.

Η Ξενοφώντος, όπως συνεχίζει το σκεπτικό, επανατοποθετεί διάφορα πολιτισμικά memorabilia, αναδεικνύοντας τα στρώματα που κρύβονται σε αυτά. Έτσι, ξαναφέρνει στο φως κοινωνικές και ανθρωπολογικές πτυχές που οι ηγεμονικές ιστορικές αφηγήσεις είχαν επισκιάσει ή διαγράψει εντελώς με την πάροδο του χρόνου. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αμφισβητεί την αξιοπιστία και σταθερότητα της μνήμης, αποκαλύπτοντας παράλληλα την ευμετάβλητη —και ενίοτε απατηλή— φύση της. Μέσα από την εγκατάσταση ανατρέπονται τα καθιερωμένα πολιτιστικά σύμβολα, ενώ η ίδια η έννοια της αναπαράστασης τίθεται υπό αμφισβήτηση. Το πολιτισμικό παρελθόν της Κύπρου αποδομείται προκειμένου να αποκαλύψει ιδιαίτερες, προσωπικές ιστορίες, χωρίς ιδεατές αφηγήσεις, μέσα από τις φωνές γυναικών που συνήθως τοποθετούνται έξω από τις κοινωνικές, οικογενειακές και θρησκευτικές συμβάσεις στις οποίες είχαν καθηλωθεί για αιώνες. Τέλος, η εικαστικός ασχολείται με τις ταχέως μεταβαλλόμενες τεχνολογίες της εποχής μας και τον αντίκτυπό τους στη σύγχρονη κοινωνία, επιστρέφοντας κριτικά στη Βιομηχανική Επανάσταση και τον ουτοπικό κόσμο τον οποίο μας είχε υποσχεθεί.

Συνολικά κατατέθησαν 21 προτάσεις συμμετοχής, οι οποίες είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της σχετικής Ανοικτής Πρόσκλησης. 

Την επιτροπή Επιλογής Έργων και Καλλιτεχνών του υφυπουργείου Πολιτισμού αποτελούν οι: Λούλη Μιχαηλίδου, Γαβριήλ Κουρέας, Κατερίνα Νικήτα, Νίκος Παττίχης και Πόλυς Πεσλίκας.

Οι εκπρόσωποι

Η Μαρίνα Ξενοφώντος είναι αναγνωρισμένη καλλιτέχνις με πολυάριθμες εκθέσεις, τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Ο επιμελητής Kyle Dancewicz αυτή την περίοδο διατελεί Αναπληρωτής Διευθυντής του SculptureCenter στη Νέα Υόρκη και έχει επιμεληθεί πολλές εκθέσεις διεθνώς, έχοντας συνεργαστεί με καταξιωμένους καλλιτέχνες. Η συνεργασία των δύο με μια ομάδα αξιόλογων συνεργατών από την Κύπρο και το εξωτερικό σχηματίζει ένα δυναμικό σύνολο, που φέρει τα εχέγγυα για τη υλοποίηση μιας άρτια σχεδιασμένης και ουσιαστικής παρουσίας στην Μπιενάλε Βενετίας.

61η Μπιενάλε Βενετίας

Η 61η Μπιενάλε Βενετίας, υπό τον γενικό τίτλο In Minor Keys και ακολουθώντας τo θέμα, τη δομή και τις ιδέες της Koyo Kouoh, θα πραγματοποιηθεί από το Σάββατο 9 Μαΐου έως την Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2026 (preview 6-8 Μαΐου) στους χώρους του Giardini και του Arsenale, καθώς και σε διάφορες τοποθεσίες στην πόλη της Βενετίας.

Στην επικείμενη διοργάνωση, το Κυπριακό Περίπτερο θα φιλοξενείται στο Associazione Culturale Spiazzi, Castello 3865, 30124 Venezia, πλάι στους επίσημους εκθεσιακούς χώρους της Μπιενάλε (Arsenale).