Γράφει η Ξένια Κουναλάκη

Δεν είχε προλάβει να βάλει την επιβλητική υπογραφή του κάτω από την επαναλειτουργία του αμερικανικού κράτους μετά 43 ολόκληρες ημέρες ο Ντόναλντ Τραμπ και το περιεχόμενο της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του αυτόχειρος διακινητή ανήλικων κοριτσιών Τζέφρι Επσταϊν άρχισε να κατακλύζει τα ΜΜΕ στις ΗΠΑ. «Φυσικά γνώριζε για τα κορίτσια», αναφέρει ο διαβόητος μαστροπός στον δημοσιογράφο και βιογράφο του Τραμπ, Μάικλ Γουλφ.

«Το θύμα (σ.σ. διαγραμμένο όνομα) πέρασε ώρες στο σπίτι μου μαζί του…», γράφει για τον Τραμπ ο μαστροπός σε e-mail προς την κρατούμενη σήμερα συνεργό του Γκισλέιν Μάξγουελ, η οποία διεκδικεί χάρη από τον Αμερικανό πρόεδρο. Το θύμα σημειωτέον ήταν η Βιρτζίνια Τζιούφρε, που έβαλε τέλος στη ζωή της πριν από λίγους μήνες και η οποία είχε επανειλημμένως δηλώσει ότι δεν είχε δει τον Τραμπ να επιδίδεται σε κάποια ανάρμοστη πράξη.

Στην πραγματικότητα, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν κατηγορείται –προς το παρόν– για κάποιο αδίκημα. Ούτε υπάρχει κάποιο e-mail από ή προς τον Τραμπ, ο οποίος σπάνια χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Ο ίδιος εγκαλείται για τη στενή σχέση του με τον Επσταϊν, τη διάρκειά της και για την απροθυμία του να ρίξει περισσότερο φως στην υπόθεση, παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις. Με βάση τα νέα στοιχεία ο Επσταϊν βρισκόταν στον πύργο Τραμπ στη Νέα Υόρκη μετά την πρώτη εκλογική του νίκη, το 2016, γεγονός που σημαίνει ότι οι δύο άνδρες είχαν συμφιλιωθεί, αφήνοντας πίσω την πρώτη κρίση στη σχέση τους το 2004 με αφορμή μια παραθαλάσσια έπαυλη στο Παλμ Μπιτς και τη δεύτερη, το 2007, όταν ο Τραμπ τον πέταξε έξω από το κλαμπ του στο Μαρ-α-Λάγκο λόγω της ανάρμοστης συμπεριφοράς του απέναντι στην ανήλικη κόρη ενός μέλους του. Παράλληλα, με βάση τα νέα e-mails ο Επσταϊν εμφανίζεται να περνάει την Ημέρα των Ευχαριστιών του 2017 με μια παρέα στην οποία συμμετέχει και ο Τραμπ. Συνεπώς, η σχέση τους κράτησε αρκετά περισσότερο από όσο διατεινόταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Στην πρώτη του αντίδραση, την Παρασκευή, ο Τραμπ προέβη σε αντιπερισπασμό δίνοντας εντολή για έρευνα εις βάρος εξεχόντων Δημοκρατικών, όπως ο πρώην πρόεδρος Μπιλ Κλίντον και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Λάρι Σάμερς, ο οποίος επίσης αναφέρεται στις επιστολές. «Ο Επσταϊν ήταν Δημοκρατικός και είναι το πρόβλημα των Δημοκρατικών, όχι των Ρεπουμπλικανών! Ρωτήστε τον Μπιλ Κλίντον, τον Ριντ Χόφμαν (σ.σ.: ιδρυτή του LinkedIn) και τον Λάρι Σάμερς για τον Επσταϊν, ξέρουν τα πάντα γι’ αυτόν, μη σπαταλάτε τον χρόνο σας με τον Τραμπ. Εχω μια χώρα να κυβερνήσω!», διεκήρυξε. Η υπουργός Δικαιοσύνης Παμ Μπόντι όρισε έναν εισαγγελέα για να ηγηθεί της έρευνας.

Την επόμενη εβδομάδα, πολλοί Ρεπουμπλικανοί αναμένεται να συνταχθούν με τους Δημοκρατικούς και να ψηφίσουν στη Βουλή τη δημοσιοποίηση όλων των αρχείων Επσταϊν. Στη Γερουσία, ωστόσο, όπου χρειάζονται 60 ψήφοι για να υλοποιηθεί το αίτημα, οι Ρεπουμπλικανοί κατέχουν 53 από τις 100 έδρες και το πιθανότερο είναι πως θα καταψηφιστεί. Η ενόχληση του Λευκού Οίκου είναι τόσο μεγάλη, ώστε μέλη του Κογκρέσου από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα προσκαλούνται κατ’ ιδίαν σε επαφές με στελέχη της κυβέρνησης προκειμένου να συνετιστούν και να μην υπερψηφίσουν την πρωτοβουλία των Δημοκρατικών.

Το βασικό επιχείρημα είναι πως η χρονική συγκυρία είναι μάλλον δυσμενής για τους Ρεπουμπλικανούς: μετά τις πρόσφατες εκλογικές ήττες στη Νέα Υόρκη, στο Νιου Τζέρσεϊ και στη Βιρτζίνια, καθώς και στην Καλιφόρνια για την επαναχάραξη των εκλογικών περιφερειών που θα προσθέσει πέντε έδρες στους Δημοκρατικούς, δεν υπάρχει περιθώριο για δυσάρεστες ειδήσεις. Το 52% των πολιτών, εξάλλου, θεωρεί τον Τραμπ και τους Ρεπουμπλικανούς υπεύθυνους για το παρατεταμένο shutdown, την αναστολή λειτουργίας του κράτους με εκατομμύρια δημοσίους υπαλλήλους απλήρωτους, καθυστερήσεις πτήσεων και «πάγωμα» των δελτίων τροφίμων.

Με την ίδια συνταγή

Το σκάνδαλο, που επανήλθε στο προσκήνιο με τη δημοσιοποίηση των χιλιάδων ηλεκτρονικών επιστολών, δεν επέτρεψε στον πρόεδρο να πανηγυρίσει για την υποχώρηση των Δημοκρατικών να συναινέσουν τελικά στον τερματισμό του μακρύτερου shutdown στην ιστορία των ΗΠΑ. Ούτε έδωσε το δικαίωμα στους Ρεπουμπλικανούς να εκμεταλλευθούν τον εσωκομματικό διχασμό που προκάλεσε η εξέλιξη στους Δημοκρατικούς, αφού η υπόθεση Επσταϊν είναι το θέμα που προκαλεί τη μεγαλύτερη πόλωση μέσα στο κίνημα MAGA (Make America Great Again). Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Κάρολιν Λίβιτ έκανε λόγο για συκοφαντίες και επιχείρηση σπίλωσης του προέδρου, κατά την προσφιλή τακτική του Τραμπ να αποδίδει σε «κυνήγι μαγισσών» οποιοδήποτε δυσάρεστο θέμα ανακύψει.

Εσχάτως ο Τραμπ συνηθίζει να αποκαλεί το σκάνδαλο «φάρσα Επσταϊν», χρησιμοποιώντας τον ίδιο όρο (hoax) που χρησιμοποιούσε για τη φερόμενη συνεργασία του με τη Ρωσία κατά την προηγούμενη θητεία του. H ακροδεξιά ακτιβίστρια Λόρα Λούμερ προειδοποίησε πρόσφατα ότι το σκάνδαλο Επσταϊν θα υπονομεύσει ολόκληρη την προεδρία Τραμπ, «όχι επειδή είναι ένοχος, αλλά επειδή είναι η νέα απάτη, ανάλογη της ρωσικής συνέργειας (σ.σ.: για την αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος)».

Δεν αποκλείεται ένας από τους λόγους που ο Τραμπ θέλει να κλείσει το οδυνηρό κεφάλαιο να είναι οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιεί ο αυτόχειρας μαστροπός εις βάρος του σε κάποιες από τις επίμαχες επιστολές: «βρωμιάρης, οριακά ψυχοπαθής, τρελός» είναι μερικά από τα επίθετα που χρησιμοποιεί ο Επσταϊν εναντίον του, ενώ σε άλλο σημείο γράφει ότι ο Τραμπ πάσχει από «πρόωρη άνοια και έχει φωτογραφηθεί με κορίτσια με μπικίνι στην κουζίνα μου».

Η υπόθεση Επσταϊν επανήλθε στο επίκεντρο επειδή ο πρόεδρος και τα βασικά στελέχη της κυβέρνησης, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, η υπουργός Δικαιοσύνης Παμ Μπόντι και ο διευθυντής του FBI Κας Πατέλ, υπαναχώρησαν από τις δεσμεύσεις τους να δώσουν στη δημοσιότητα τον φάκελο της έρευνας. Η βάση του MAGA, που έχει γαλουχηθεί με θεωρίες συνωμοσίας για κυκλώματα παιδόφιλων με πρωταγωνιστές τις ισχυρές ελίτ, περίμενε με αγωνία την εφαρμογή της υπόσχεσης. Ωστόσο, έξι μήνες μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Τραμπ η κυβέρνηση ανέκρουσε πρύμναν και απαγόρευσε τη δημοσιοποίηση των αρχείων.

Η υπαναχώρηση προκάλεσε βαθύ ρήγμα στο εκλογικό ακροατήριο του κινήματος, με τη Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, μία από τις πιο πιστές βουλεύτριες, να εμφανίζεται τον τελευταίο καιρό πρόθυμη να συνεννοηθεί με τους Δημοκρατικούς σε μία από τις πλέον παράδοξες συμμαχίες. Η δημοσιοποίηση των αρχείων είναι το σωστό τόσο για τα θύματα όσο και για τη χώρα, πιστεύει η Ρεπουμπλικανή από την Τζόρτζια, που έγινε γνωστή στην Ελλάδα στη διάρκεια της πανδημίας λόγω της μάσκας της, στην οποία αναγραφόταν «Μολών λαβέ». «Κάθε όνομα, κάθε σελίδα, κάθε επαφή», πρέπει να δημοσιοποιηθεί έγραψε χαρακτηριστικά σε ανάρτησή της στα σόσιαλ μίντια. Χθες ο Τραμπ αποφάσισε να διαρρήξει οριστικά τη σχέση μαζί της αποκαλώντας την παλαβή και γκρινιάρα. «Αποσύρω την υποστήριξή μου» στο πρόσωπο της έγραψε στην πλατφόρμα του, το Truth Social.

Η ατζέντα

Συνολικά το σκάνδαλο έχει μικρό αντίκτυπο στη δημοτικότητα του Τραμπ και παραμένει αντικείμενο συζήτησης σε ακροδεξιούς, συνωμοσιολογικούς κύκλους, αλλά και σε εκείνους των Δημοκρατικών που προσπαθούν να το εκμεταλλευθούν για να διχάσουν τους Ρεπουμπλικανούς. Στο ευρύτερο εκλογικό σώμα το κόστος ζωής παραμένει αναμφίβολα το σημαντικότερο πρόβλημα.