«Δεν βλέπω πουθενά καμία δημοκρατία», δήλωσε ο Τομ Μπάρακ στις 7 Δεκεμβρίου, αναφερόμενος στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. «Το Ισραήλ μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι δημοκρατία, αλλά σε αυτήν την περιοχή (σ.σ. της Μέσης Ανατολής), αυτό που πραγματικά έχει λειτουργήσει καλύτερα, είτε σας αρέσει είτε όχι, είναι οι καλοπροαίρετες (σ.σ. benevolent) μοναρχίες», πρόσθεσε ο Αμερικανός αξιωματούχος, χωρίς να συμπεριλάβει ούτε καν την Τουρκία του Ερντογάν μεταξύ των – έστω προβληματικών – δημοκρατιών.

Ο Αμερικανός πρέσβης στην Αγκυρα – και ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία – μιλούσε σε φόρουμ στην Ντόχα του Κατάρ όταν έκανε τις προαναφερθείσες δηλώσεις. Το θέμα της συζήτησης δεν ήταν το Ισραήλ, ούτε η Τουρκία, αλλά το Συριακό. Αυτό που ήθελε να πει ο εκλεκτός του Τραμπ ήταν κάτι τύπου: «Μην περιμένετε από τη νέα Συρία της μετά Ασαντ εποχής να γίνει δημοκρατία από τη μια μέρα στην άλλη· δώστε της χρόνο». Στην πράξη ωστόσο, πέρα από αυτό, είπε κι άλλα, τα οποία προκάλεσαν αντιδράσεις σε Ισραήλ και Τουρκία.

«Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία λέει ότι δεν βλέπει δημοκρατίες στη Μέση Ανατολή», σχολίασε, με συγκεκαλυμμένα επικριτική διάθεση, o ιστοχώρος Middle East Eye, ο οποίος αναπαράγει – σε γενικές γραμμές – θέσεις της τουρκικής ηγεσίας. Πιο σκληρή στην κριτική της, η Τουρκάλα δημοσιογράφος και αναλύτρια Μπάρτσιν Γινάντς γράφει για το συγκεκριμένο θέμα στο TurkeyInDepth: «Δεδομένου ότι η Τουρκία δεν είναι μοναρχία, (σ.σ. ο Τομ Μπάρακ) βλέπει (σ.σ. στην Τουρκία) είτε ένα αυταρχικό καθεστώς είτε ένα “σουλτανάτο” […] Πριν από μια δεκαετία, ο Μπάρακ θα είχε κληθεί στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για αυτές τις δηλώσεις· μπορεί ακόμη και να είχε κηρυχθεί persona non grata».

Ωστόσο, δεν ενοχλήθηκαν μόνον οι Τούρκοι, αλλά και οι Ισραηλινοί.

«Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Συρία υποστηρίζει ότι το Ισραήλ δεν είναι δημοκρατία», ήταν ο τίτλος του σχετικού άρθρου στην Jerusalem Post, ενώ ο Γιάκομπ Μαγκίντ διερωτάτο μέσα από τις σελίδες των Times of Israel εάν αυτές οι δηλώσεις του Μπάρακ αποτελούν επίσημη θέση της αμερικανικής διοίκησης.

Ωστόσο, δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Αμερικανός πρέσβης στην Αγκυρα – και ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία – έκανε δηλώσεις που… ξενίζουν.

Σε συνέντευξή του τον περασμένο Αύγουστο, είχε χαρακτηρίσει τον εαυτό του «μισθοφόρο». Στην ίδια συνέντευξη που βρίσκεται αναρτημένη στο YouTube, είχε μάλιστα αποκηρύξει τα σύνορα που προήλθαν μέσα από τη συμφωνία Σάικς–Πικό ως «ανούσια» (σ.σ. «meaningless»).

Σε άλλη συνέντευξή του τον περασμένο Σεπτέμβριο, στον εμιρατινό ιστοχώρο theNational, είχε αποκηρύξει την ειρήνη στη Μέση Ανατολή ως «ψευδαίσθηση» (σ.σ. «illusion»). «Δεν υπήρξε ποτέ ειρήνη. Πιθανότατα δεν θα υπάρξει ποτέ», είχε αναφέρει. Στην ίδια συνέντευξη, είχε όμως πει κι άλλα αμφιλεγόμενα: ότι οι Λιβανέζοι «το μόνο που ξέρουν είναι το μπλα-μπλα» (σ.σ. «all they do is talk»), ότι «η εκεχειρία δεν πρόκειται να δουλέψει» στη Γάζα (σ.σ. «ceasefire is not going to work»), ότι οι ΗΠΑ δεν είναι σύμμαχος με καμία από τις χώρες στη Μέση Ανατολή («Δεν εμπιστεύομαι κανέναν τους. Τα συμφέροντά μας δεν συμπίπτουν. Η λέξη “σύμμαχος” είναι λάθος» / «I don’t trust any of them. Our interests are not aligned. Ally is a mistaken word»), ότι μέχρι το 2045 θα υπάρχουν πέντε δισεκατομμύρια μουσουλμάνοι σε ολόκληρη την υφήλιο και ότι ο ίδιος δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο νέων στρατιωτικών πληγμάτων κατά του Ιράν. Πολλά από τα προαναφερθέντα προφανώς δεν άρεσαν στις αραβικές ηγεσίες, ενώ αρνητικά ήταν τα σχόλια και σε αραβικούς λογαριασμούς στα social media.

Ειρήσθω εν παρόδω, τροφή για σχόλια έδωσε και η συνέντευξη που παραχώρησε πιο πρόσφατα ο Τομ Μπάρακ στην «Κ» και στον δημοσιογράφο Μανώλη Κωστίδη, ειδικά το σημείο στο οποίο εκείνος μιλάει για τις αρνητικές επιπτώσεις που είχε η δημιουργία εθνών-κρατών μετά το 1919 (σ.σ. και το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, διαβάζοντας την εν λόγω συνέντευξη).

Ενδεικτικά των τουρκικών ενοχλήσεων ήταν, όμως, και τα «πυρά» που εξαπέλυσε κατά του Αμερικανού αξιωματούχου, σε δύο περιπτώσεις τις περασμένες εβδομάδες, ο υπερεθνικιστής εταίρος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί: στην πρώτη περίπτωση για όσα εκείνος δήλωσε σχετικά με τη Θεολογική Σχολη της Χάλκης και το ενδεχόμενο άνοιγμά της το 2026 («Θα πάρει την απόφαση αυτός ο πρέσβης ή η Δημοκρατία της Τουρκίας;») – και στη δεύτερη για την ενδεχόμενη «συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ» («Ξεπέρασες τα όρια»).

Το «θέμα» ωστόσο με τον Τομ Μπάρακ δεν έχει να κάνει μόνο με τις δηλώσεις που αυτός έχει κάνει κατά καιρούς. Η Μπάρτσιν Γινάντς παρουσιάζει ως δυνητικά προβληματική την «ειδική ασυλία» (σ.σ. «special immunity») την οποία εκείνος φέρεται να απολαμβάνει. «Δεν μπορεί να κληθεί στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, αφού δεν είναι πουθενά στην Αγκυρα […] Ο ρόλος του Μπάρακ στο τρίγωνο Τουρκίας-Συρίας-Ισραήλ του παρέχει ασυλία που υπερβαίνει την προστασία που συνήθως απολαμβάνουν οι διπλωμάτες», γράφει χαρακτηριστικά η Τουρκάλα αναλύτρια.

«Ο απεσταλμένος του Τραμπ στη Συρία, Τομ Μπάρακ, δοκιμάζει την υπομονή του Ισραήλ», σημειώνει από την πλευρά του ο Ισραηλινός αναλυτής Μπεν Κάσπιτ σε δικό του άρθρο στο Al Monitor.

Ο Τομ Μπάρακ είχε συνομιλίες με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Γκίντεον Σάαρ την περασμένη Δευτέρα στο Ισραήλ, ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ετοιμάζεται να συναντήσει τον Τραμπ στη Φλόριντα στις 29 Δεκεμβρίου. Σε ανάρτηση που έκανε μετά από το πέρας αυτών των συνομιλιών, ο Αμερικανός απεσταλμένος για τη Συρία χαρακτήρισε «εποικοδομητικό» τον διάλογο που προηγήθηκε.

Constructive dialogue working towards regional peace and stability. https://t.co/VpYaoVghZU

— Ambassador Tom Barrack (@USAMBTurkiye) December 15, 2025

Υπάρχει, ωστόσο, και η άλλη άποψη.

«Ο Μπάρακ είναι αυτός που είναι πάντοτε εναντίον μας. Σε κάθε σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, συντάσσεται με τη θέση της Τουρκίας. Μεταξύ Ισραήλ και Συρίας, συντάσσεται με τη θέση της Συρίας και ούτω καθεξής», δηλώνει ισραηλινή πηγή στο Al-Monitor. «Ο Μπάρακ έχει ιδιαίτερη σχέση με τον Τραμπ. Είναι φίλοι εδώ και 40 χρόνια. Μας λένε ότι είναι άτρωτος», σχολιάζει έτερη ισραηλινή διπλωματική πηγή, μιλώντας στον ίδιο ιστοχώρο.