Τα τέσσερα μέλη της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας, οι Χρίστος Χατζηγιάννης, Μαρία Α. Ιωάννου, Michaela Prinzinger και Κωνσταντίνος Μπούρας με γραπτή τους ανακοίνωση απαντούν στα δημοσίως καταγγελλόμενα του προέδρου της Επιτροπής Κυριάκου Ιωάννου. Στη γραπτή ανακοίνωσή τους τα μέλη χαρακτηρίζουν όσα αναφέρθηκαν από τον κ. Ιωάννου άτοπα και προσβλητικά, διασύροντας όπως λένε βραβευθέντες, συναδέλφους, αλλά και του ίδιου του θεσμού των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας.

Τα τέσσερα μέλη τονίζουν στην ανακοίνωσή τους πως η Επιτροπή των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας Κύπρου λειτουργεί δημοκρατικά και πως κανείς δεν μπορεί αυταρχικά να επιβάλει την άποψή του. Αναφέρουν πως και για τις βραβεύσεις του 2024 τηρήθηκε η ίδια διαδικασία με εκείνη για τις βραβεύσεις του 2023. Κατηγορηματικά δηλώνουν πως ουδέποτε έκριναν με πολιτικά ή ιδεολογικά κριτήρια, κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα από την ποικιλομορφία των βραβευθέντων έργων. Απαντώντας στη θέση του προέδρου της επιτροπής πως «ο αφοριστικός αποκλεισμός από τη συζήτηση θαυμάσιων ποιητικών συλλογών, επειδή, άκουσον άκουσον, οι δημιουργοί τους αποτόλμησαν να εντάξουν στο έργο τους το χριστιανικό στοιχείο ή και τα αρνητικά συμπαρομαρτούντα της τουρκικής εισβολής του 1974)».

Θεωρούν δε πως η αξιολόγηση ενός λογοτεχνικού έργου δεν έχει να κάνει μόνο με την εντοπιότητα αλλά και με την καθολικότητα, θεωρώντας πλεονέκτημα για τη σύνθεση μιας επιτροπής βραβείων λογοτεχνίας οι κριτές να έχουν στενή επαφή με την παγκόσμια λογοτεχνία, ως απάντηση στην αναφορά του δρος Ιωάννου για την ειδίκευση ενός μέλους στη μετάφραση, και άλλου στην αγγλική λογοτεχνία.

Οι καταγγελίες

Υπενθυμίζεται πως ο πρόεδρος της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας δρ Κυριάκος Ιωάννου την Παρασκευή 14 Νοεμβρίου τοποθετήθηκε δημόσια σε σχέση με τις διαδικασίες της Επιτροπή της οποίας προήδρευε, λέγοντας μεταξύ άλλων πως τα μέλη της Επιτροπής δεν ήταν σε θέση να κρίνουν και να αξιολογήσουν τα υποβληθέντα έργα, απέκλειαν έργα με χριστιανικό στοιχείο ή που είχαν σχέση με τα της τουρκικής εισβολής του 1974. Θεωρώντας μάλιστα πως η υφυπουργός Πολιτισμού υποσκάπτεται εκ των ένδον, προτείνοντας οι πενταμελείς επιτροπές πρέπει να συστήνονται με ανάθεση, να απαρτίζονται από τρεις αξιοσύστατους νεοελληνιστές, έναν σημαντικό λογοτέχνη και έναν εγνωσμένου κύρους κριτικό λογοτεχνίας.

Στην ανακοίνωση του Κυριάκου Ιωάννου απάντησε το υφυπουργείο Πολιτισμού, αναφέροντας πως δεν λογοκρίνει λογοτεχνικά έργα, ούτε παρεμβαίνει σε κρίσεις ανεξάρτητων επιτροπών και δεν έχει δυνατότητα να ακυρώσει αποφάσεις της Επιτροπής ούτε να παρέμβει στο περιεχόμενό του.

Ολόκληρη η ανακοίνωση

Με λύπη και έκπληξη παρατηρούμε από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας μια προσπάθεια διασυρμού βραβευθέντων, συναδέλφων και του ίδιου του θεσμού των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας. Χωρίς να θέλουμε να δώσουμε υπόσταση στα όσα αναφέρονται στην επιστολή του κ. Κυριάκου Ιωάννου που δημοσιεύτηκε στις 14/11/25, τα οποία θεωρούμε άτοπα και προσβλητικά, θα θέλαμε να δηλώσουμε τα εξής:
Η Επιτροπή των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας Κύπρου λειτουργεί δημοκρατικά, και όπου δεν υπάρχει ομοφωνία, πλειοψηφικά. Κανείς δεν μπορεί αυταρχικά να επιβάλει την άποψή του.
Από τη στιγμή που κάποιος δέχεται να συμμετάσχει σε τέτοιου είδους επιτροπή, οφείλει να γνωρίζει τη διαδικασία και να αντιλαμβάνεται ότι πέρα από τις θεσμικές διαδικασίες και κανόνες που καλείται να αποδεχθεί με σεβασμό, δέχεται συγχρόνως να συμμετάσχει σε μια επιτροπή με πλουραλισμό απόψεων και αισθητικών κριτηρίων.
Όπως ακριβώς τηρήθηκε η διαδικασία πέρσι, έτσι τηρήθηκε και φέτος. Οι απόψεις όλων των μελών της επιτροπής καταγράφονται στα πρακτικά.
Ρητά και κατηγορηματικά, δηλώνουμε πως ουδέποτε κρίναμε με πολιτικά ή ιδεολογικά κριτήρια, κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα από την ποικιλομορφία των βραβευθέντων έργων.
Οι Κύπριοι λογοτέχνες είναι και λογοτέχνες του κόσμου. Η αξιολόγηση ενός λογοτεχνικού έργου δεν έχει να κάνει μόνο με την εντοπιότητα αλλά και με την καθολικότητα. Είναι πλεονέκτημα για τη σύνθεση μιας επιτροπής βραβείων λογοτεχνίας οι κριτές να έχουν στενή επαφή με την παγκόσμια λογοτεχνία.
Συγχαρητήρια σε όλους και όλες. Η λογοτεχνία του τόπου μας είναι πλούσια και δυναμική. Οι λογοτέχνες μας αξίζουν περισσότερα.
Χρίστος Χατζηγιάννης
Μαρία Α. Ιωάννου
Michaela Prinzinger
Κωνσταντίνος Μπούρας
(μέλη της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας για Εκδόσεις του 2023 και 2024)